DUTCH (Dry Urine Test for Comprehensive Hormones) : เป็นการทดสอบที่สามารถวัดฮอร์โมนเพศและฮอร์โมนต่อมหมวกไตได้หลากหลายจากตัวอย่างปัสสาวะแห้ง เเละนิยมใช้ในเวชศาสตร์ชะลอวัย และการแพทย์ทางเลือกเชิงฟังก์ชัน (Functional Medicine)
Dutch test คืออะไร
Dutch test (Dry Urine Test for comprehensive Hormone) คือการทดสอบปัสสาวะแห้งเพื่อตรวจฮอร์โมนโดยรวม เป็นการทดสอบที่ทำให้เราทราบถึงสถานะของฮอร์โมนต่อมหมวกไตและฮอร์โมนเพศของเราทุกคน โดยจะประเมินฮอร์โมนสำคัญที่ร่างกายของเราต้องการ เเละเพื่อให้ฮอร์โมนต่างๆทำงานได้อย่างถูกต้อง ได้แก่
- คอร์ติซอล (Cortisol)
- เมลาโทนิน (Melatonin)
- เอสโตรเจน (Estrogen )
- โปรเจสเตอโรน (Progesterone)
- การผลิตเทสโทสเตอโรน (Testosterone) ทั้งเพศหญิงและเพศชายสามารถได้รับประโยชน์ จากการ Dutch test และการรายงานผลของ ฮอร์โมน Testosterone. จะรวมถึง Metabolites ต่างๆ เช่น Etiocholanolone,Androsterone
การทดสอบด้วยวิธี DUTCH test จะให้เห็นภาพรวมเเละรายละเอียดที่ครอบคลุม ว่าฮอร์โมนถูกสร้าง ใช้งาน และสลายอย่างไรตลอดทั้ง 24 ชั่วโมง ซึ่งกระบวนการนี้เรียกว่า เมตาบอไลท์ (metabolites) โดยการเก็บตัวอย่างปัสสาวะหลายครั้งในช่วงเวลาต่างๆ ระหว่างวัน แล้วนำไปทำให้แห้งบนกระดาษกรอง
วิธีทดสอบทั้งหมดไม่เหมือนกัน และการทดสอบ DUTCH นั้นแตกต่างจากการทดสอบฮอร์โมนแบบเดิม ที่จะใช้สิ่งส่งตรวจเป็น เลือด ปัสสาวะ น้ำลายหรือน้ำคัดหลั่งต่างๆ จากร่างกาย จะให้ข้อมูลได้จำกัด เเต่การทดสอบ DUTCH นั้นครอบคลุมมากกว่า เพราะรายงานข้อมูลเพิ่มเติมที่ละเอียดมากขึ้น รวมถึง:
- เมแทบอไลต์ (Metabolite) ของฮอร์โมน (hormone)
- สารสื่อประสาท (Neurotransmitters) ได้แก่ โดพามีน (Dopamine),เซโรโทนิน (Serotonin), อะเซทิลโคลีน (Acetylcholine), กาบา (GABA) นอร์เอพิเนฟริน (Norepinephrine) ทำให้เป็นตัวเลือกที่นิยมในกลุ่มคนที่ดูแลสุขภาพ (Preventive healthcare)
จุดเด่นของการทำ DUTCH test คือการเน้นไปที่ "เมตาโบไลต์ของฮอร์โมน"
เมื่อร่างกายใช้หรือสลายฮอร์โมน ฮอร์โมนจะถูกเปลี่ยนเป็นเมตาโบไลต์ต่างๆ มากมาย ปริมาณ และสัดส่วนของเมตาโบไลต์เหล่านี้สามารถให้ข้อมูลที่สำคัญได้ เช่น:
- การผลิตฮอร์โมน: ร่างกายผลิตฮอร์โมนชนิดใดและในปริมาณเท่าไหร่
- เส้นทางของฮอร์โมน: ร่างกายใช้เส้นทางใดในการประมวลผลและกำจัดฮอร์โมน เช่น เส้นทางการสลายของเอสโตรเจนสามารถบ่งบอกได้ว่า มันถูกสลายเป็นรูปแบบที่เป็นประโยชน์หรืออาจเป็นอันตราย
- ประสิทธิภาพการล้างสารพิษ: ประสิทธิภาพของตับและอวัยวะอื่นๆ ในการสลายและขับฮอร์โมนออกจากร่างกาย หากกระบวนการนี้ทำงานไม่ดี อาจเกิดการสะสมของฮอร์โมนและทำให้เกิดความไม่สมดุลหรือเจ็บป่วยได้
รายการทดสอบ Dutch ตรวจวัดอะไรบ้าง?
การทดสอบ DUTCH จะรายงานข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับฮอร์โมนที่หลากหลาย ได้แก่
- ฮอร์โมนเพศ (เอสโตรเจน, โปรเจสเตอโรน, เทสโทสเตอโรน): รายงานข้อมูลทั้งในรูปแบบฮอร์โมนหลักและเมตาโบไลต์หลายพันชนิด เช่น ในผู้หญิง การสลายเอสโตรเจนอาจบ่งชี้ถึงสุขภาพเต้านม ส่วนในผู้ชาย เมตาโบไลต์ของเทสโทสเตอโรนสามารถบอกข้อมูลเกี่ยวกับสุขภาพต่อมลูกหมากได้
- การตรวจ Estrogen ได้แก่ Estradiol (E2), Estrone (E1),Estriol (E3)
- การตรวจ Progesterone ผ่าน metabolites : Prenanediol and Beta-Pregnanediol
- การตรวจ เทสโทสเตอโรน จะรวมถึง Metabolites เช่น Etiocholanolone,Androsterone
- ฮอร์โมนจากต่อมหมวกไต
- คอร์ติซอล (cortisol) และ คอร์ติโซน (Cortisone) :ระดับและะรูปแบบการเปลี่ยนแปลงงตลอดเวลา
- free cortisol
- Metabolites cortisol (Tetrahydrocortisol และ tetrahydrocortisone)
- DHEA และ DHEA-S
- Melatonin (6-OH-melatonin sulfate) : วัดการหลั่งฮอร์โมนที่ช่วยนอนหลับ
- Organic acids (บาง version ของ Dutch เช่น DUTCH complete/plus) :เป็นการตรวจเพื่อให้ข้อมูลเกี่ยวสุขภาพสมอง,สุขภาพลำไส้ และภาวะโภชนาการ โดยการวัดระดับสารเมตาบอไลต์(metabolites) ต่างๆ ได้แก่
- Melatonin :ฮอร์โมนที่เกี่ยวข้องกับการนอนหลับGlutathione
- Dopamine :สารสื่อประสาทที่เกี่ยวข้องกับอารมณ์และะแรงจูงใจ
- Epinephrine :สารสื่อประสาทที่เกี่ยวกับความเครียดและะการตื่นตัว
- Serotonin :สารสื่อประสาท(Neurotransmitter) ชนิดหนึ่งที่มีบทบาทสำคัญต่อระบบต่างๆในร่างกาย โดยเฉพาะระบบประสาทเเละอารมณ์
- Glutathione : สารต้านอนุมูลอิสระสำคัญของร่างกาย
- วิตามินบี6
- วิตามินบี12
- Indian :ตัวชี้วัดสุขภาพลำไส้ (Gut health marker)
- Neuroinflammation :การอักเสบในระบบประสาท
จุดเด่นของ DUTCH test
คือการวัด กราฟวงจรคอร์ติซอลตามเวลาของวัน ซึ่งเป็นฮอร์โมนหลักของความเครียด โดยสามารถบ่งชี้ถึง:
- คอร์ติซอลสูง: ความเครียดเรื้อรัง, วิตกกังวล, หรือปัญหาการนอนหลับ
- คอร์ติซอลต่ำ: บ่งบอกถึงภาวะอ่อนล้าของต่อมหมวกไต
- รูปแบบผิดปกติ: เช่น คอร์ติซอลสูงตอนกลางคืน ซึ่งอาจรบกวนการนอน
- เมลาโทนิน: ฮอร์โมนที่เกี่ยวกับการนอน จะรายงานเรื่องคุณภาพการนอนและจังหวะชีวภาพ
- กรดอินทรีย์: ในบางการทำ DUTCH test จะมีการวัดเมตาโบไลต์ของสารสื่อประสาทและสารชี้วัดภาวะเครียดออกซิเดชัน (oxidative stress) ด้วย เพื่อให้ได้ภาพรวมของสภาวะร่างกายมากยิ่งขึ้น
ทำไมการมองภาพรวมของการทำ Dutch test จึงสำคัญ?
มีหลายๆคนที่มีอาการเรื้อรังแต่ไม่สามารถหาสาเหตุได้ การทดสอบ DUTCH คือหนึ่งในวิธีการที่ดีอีกวิธี ที่นำมาใช้ในการบอกรายละเอียดเชิงลึกเกี่ยวกับสุขภาพของเราทุกคนได้ดี
เพราะเป็นตัวช่วยทำให้ผู้ให้คำปรึกษาด้านสุขภาพ (Health Expert) สามารถ:
- หาสาเหตุที่แท้จริง: แทนการรักษาแค่อาการที่เเสดงออก (Symptoms) การทดสอบนี้สามารถบ่งชี้ให้เห็นความไม่สมดุลของฮอร์โมนต่างๆ เช่น
- อ่อนเพลียเรื้อรัง
- อารมณ์แปรปรวน วิตกกังวล ซึมเศร้า
- นอนไม่หลับ หรือมีปัญหาเกี่ยวกับการนอน
- น้ำหนักเพิ่มหรือลดน้ำหนักยาก
- รอบเดือนผิดปกติ หรือวัยหมดประจำเดือน
- ความต้องการทางเพศต่ำ
- ผมร่วง
- การออกแบบแผนการรักษาเฉพาะบุคคล: เมื่อทราบถึงความผิดปกติของฮอร์โมนแต่ละคน ก็สามารถวางแผนการดูแลเฉพาะตัว เช่น ปรับอาหาร ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต เพิ่มวิตามินหรืออาหารเสริมเฉพาะทาง หรือใช้ฮอร์โมนทดแทนถ้าจำเป็น
- ติดตามผล: ใช้ในการประเมินผลการรักษาและปรับแนวทางในการดูแลสุขภาพให้เหมาะสมในระยะยาว
ข้อดีของการทดสอบ Dutch
การทดสอบ DUTCH คือผู้ใช้บริการสามารถเก็บตัวอย่างเองที่บ้าน โดยชุดทดสอบจะถูกจัดส่งถึงลูกค้าผู้ต้องการใช้บริการทดสอบ Dutch ตามคำแนะนำจาก Health Expert
บทสรุป
การทำ DUTCH test เป็นนวัตกรรมในการตรวจฮอร์โมนที่ให้ภาพรวมเชิงลึกเกี่ยวกับการทำงานของฮอร์โมน และระบบการเผาผลาญ ช่วยให้แพทย์และผู้ป่วย หรือคนที่ดูแลลสุขภาพในเชิงป้องกัน (Preventive Health care)เข้าใจระบบต่อมไร้ท่อ (Endrocrine gland) ของร่างกายได้อย่างครบถ้วน และนำไปสู่แนวทางการรักษาที่แม่นยำและตรงจุดมากขึ้น
ผู้เขียนบทความ
ดร.ทนพญ. อาภากร พลเทียร
แหล่งอ้างอิง:
- Precision Analytical, Inc.ผู้พัฒนา DUTCH test อย่างเป็นทางการ [dutchtest.com]
- Carrie Jones, ND – Hormone Specialist อดีต Medical Director ของ DUTCH test
- Eisenhofer G, Peitzsch M. Urine and plasma metanephrines for detecting pheochromocytoma. Clin Chem. 2014.
- Zava DT, Zava LS. “Dried urine hormone testing: Method validation for clinical use.” (เอกสารเทคนิคจาก Precision Analytical)
