ดี-ไดเมอร์ (D-dimer) คือ ชิ้นส่วนโปรตีนที่เกิดขึ้นเมื่อลิ่มเลือดแตกสลายในร่างกาย แม้ว่าร่างกายจะเกิดและสลายลิ่มเลือดเล็กๆ อยู่ตลอดเวลา แต่โดยปกติจะตรวจไม่พบหรือมีระดับต่ำในเลือด
ระดับ d-dimer สูงหมายถึงอะไร ?
ค่า D-diner สูง (มากกว่า 0.5 μ/mL) : อาจหมายบ่งชี้ว่ามีลิ่มเลือดอยู่ในร่างกาย เช่น
- ภาวะ หลอดเลือดดำอุดตัน ( Deep Vein Thrombosis,DVT)
- ภาวะเส้นเลือดอุดตันในปอด (Pulmonary embolism,PE) ซึ่ง เป็นภาวะผิดปกติของการแข็งตัวของเลือด ที่ทำให้เกิดการก่อตัวและการสลายของลิ่มเลือดหลายลิ่มในร่างกายซึ่งเกิดขึ้นในภาวะที่เรียกว่า การแข็งตัวของเลือดในหลอดเลือดแบบกระจาย ( Dseminated Intravascular Coagulation DIC)
- โรคหลอดเลือดสมอง ที่ลิ่มเลือดอุดตันหลอดเลือดแดงที่ส่งเลือดไปเลี้ยงสมอง
- ลิ่มเลือดอุดตันในปอด (เกิดขึ้นเมื่อความดันโลหิตสูงในหลอดเลือดดำทำให้ลิ่มเลือดในหลอดเลือดดำบางส่วนแตกออกและเดินทางไปที่ปอด นี่เป็นสถานการณ์ที่อาจคุกคามชีวิตได้ ซึ่งจะทำให้เลือดไม่สามารถเข้าสู่ปอดและได้รับออกซิเจน ส่งผลให้หายใจไม่กะทันหัน และเจ็บหน้าอก
- ผู้ป่วยที่ ติดเชื้อ COVID-19 เป็นโรคติดต่อร้ายแรงที่เกิดจากไวรัส SARS- CoV-2 ที่ส่งผลกระทบต่อระบบทางเดินหายใจเป็นหลัก แม้ว่ากลไกที่แน่ชัดยังคงไม่ทราบ ระดับ D-dimer ที่สูงขึ้น มีความเกี่ยวข้องกับโรคที่รุนแรงมากขึ้นและอัตราการเสียชีวิตที่สูงขึ้น
- การได้รับวัคซีนโควิด-19
ผลการทดสอบ D-dimer ที่เป็นบวกปลอม ซึ่งอาจทำให้ ระดับ D-diner สูงขึ้น ได้แก่
- อายุมาก
- การสูบบุหรี่
- โรคอ้วน
- การตั้งครรภ์
- การคลอดบุตร
- การผ่าตัดล่าสุด
- การติดเชื้อ
และโรคอื่นๆ ที่อาจทำให้ ผลการทดสอบ D-dimer เป็นบวก ได้แก่ โรคหัวใจและโรคไขข้ออักเสบรูมาตอยต์
การรักษาระดับ ดี-ไดเมอร์ (D-dimer) สูง
จะขึ้นอยู่กับสาเหตุ และอาจรวมถึงการใช้ยาต้านการแข็งตัวของเลือด ยาละลายลิ่มเลือดและการผ่าตัดเอาลิ่มเลือด
แหล่งอ้างอิง
1. D-dimer test. In Health Direct. Retrieved from [healthdirect.gov.au]
2. D-Dimer Test. (2021). In MedlinePlus. Retrieved from [medlineplus.gov]
3. Higgins, C. (2021). D-dimer testing in patients with COVID-19. In Acute Care Testing. Retrieved from [acutecaretesting.org]