Interleukins คืออะไร?
Interleukins (ILs) คือกลุ่มของโมเลกุลส่งสัญญาณ (cytokine) ที่มีบทบาทสำคัญในระบบภูมิคุ้มกันของเรา พวกมันทำหน้าที่เหมือนผู้สื่อสารระหว่างเซลล์เม็ดเลือดขาว (leukocytes) และช่วยประสานงานการตอบสนองของร่างกายเมื่อเกิดการติดเชื้อ การอักเสบ หรือแม้แต่โรคมะเร็งบางชนิด
- ผลิตโดย: เซลล์ภูมิคุ้มกันหลายชนิด ไม่ว่าจะเป็น T-cells, B-cells, macrophages และอื่นๆ
- หน้าที่: ควบคุมการเจริญเติบโต การพัฒนา และการกระตุ้นของเซลล์ภูมิคุ้มกัน รวมถึงช่วยควบคุมการอักเสบและการตอบสนองของภูมิคุ้มกัน
- ชนิด: มี Interleukins มากกว่า 40 ชนิด (เช่น IL-1, IL-2, IL-6, IL-10, IL-17) โดยแต่ละชนิดก็มีบทบาทเฉพาะตัว
ตัวอย่าง Interleukins ที่พบบ่อย:
- IL-1, IL-6: เกี่ยวข้องกับการอักเสบเฉียบพลันและอาการไข้
- IL-2: กระตุ้นการเจริญเติบโตของทีเซลล์
- IL-10: ยับยั้งการอักเสบ
- IL-17: เกี่ยวข้องกับภาวะภูมิต้านตนเองและการอักเสบเรื้อรัง
ทำไมถึงต้องตรวจ Interleukins?
การตรวจ Interleukins ไม่ใช่การตรวจที่ทำเป็นประจำ แต่แพทย์อาจพิจารณาสั่งตรวจในบางกรณีพิเศษ เช่น:
- การวินิจฉัยและติดตามโรคภูมิแพ้ตัวเอง (เช่น โรคพุ่มพวง, โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์, IBD) Interleukins บางชนิดจะมีระดับสูงขึ้นเมื่อโรคกำเริบ
- การประเมินความรุนแรงของการติดเชื้อหรือการอักเสบ – ระดับ Interleukins บางชนิดที่สูง (เช่น IL-6) สามารถบ่งชี้ถึงการติดเชื้อที่รุนแรงหรือการอักเสบทั่วร่างกาย (เช่น ภาวะติดเชื้อในกระแสเลือด, ภาวะ “cytokine storm” ในผู้ป่วยโควิด-19 ที่รุนแรง)
- การวินิจฉัย การพยากรณ์โรค หรือการติดตามโรคมะเร็ง – มะเร็งเม็ดเลือดบางชนิด (เช่น มะเร็งต่อมน้ำเหลือง, มะเร็งเม็ดเลือดขาว, มะเร็งไขกระดูก) อาจทำให้ระดับ Interleukins ผิดปกติได้
- การประเมินภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่อง – ในบางกรณีที่พบไม่บ่อย อาจใช้เพื่อตรวจสอบว่าระบบภูมิคุ้มกันทำงานน้อยเกินไปหรือมากเกินไป
- การวิจัยและการทดลองทางคลินิก – ระดับ Interleukins มักถูกศึกษาในงานวิจัยเพื่อทำความเข้าใจกลไกของโรค หรือการตอบสนองต่อการรักษาใหม่ๆ
ทำไมเรื่องนี้ถึงสำคัญ?
ระดับ Interleukins ที่ผิดปกติสามารถช่วย:
- บ่งชี้การกำเริบหรือความรุนแรงของโรค
- เป็นแนวทางในการตัดสินใจเลือกแนวทางการรักษา (เช่น ยาสมัยใหม่บางชนิดมุ่งเป้าไปที่ Interleukins บางตัวโดยเฉพาะ เช่น การบำบัดด้วย anti-IL-6 สำหรับโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ หรือโควิด-19 ที่รุนแรง)
- ติดตามการตอบสนองต่อการรักษา
อย่างไรก็ตาม การตรวจเหล่านี้มักดำเนินการโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ไม่ใช่การตรวจสุขภาพทั่วไป เนื่องจากผลการตรวจมีความซับซ้อนและจำเป็นต้องพิจารณาร่วมกับข้อมูลทางคลินิกอื่นๆ อย่างละเอียด
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
- Interlinkine-6
หมายเหตุ : ไม่ต้องงดอาหารและะเครื่องดื่ม
แหล่งอ้างอิง
- Dinarello, C. A. (2018). Overview of the interleukin-1 family in innate inflammation and acquired immunity. Immunological Reviews, 281(1), 8-27. [ onlinelibrary.wiley.com ]
- Akdis, M., & Akdis, C. A. (2021). Interleukins, from structure to function: a review.International Archives of Allergy and Immunology, 182(2), 71-80. [ karger.com ]
- Kishimoto, T. (2010). IL-6: from its discovery to clinical applications. International Immunology, 22(5), 347-352. [ academic.oup.com ]
- O’Shea, J. J., & Paul, W. E. (2010). Mechanisms underlying lineage commitment and plasticity of helper CD4+ T cells. Science, 327(5969), 1098-1102. [ science.org ]
