Lactate Dehydrogenase (LDH) เป็นเอ็นไซม์ที่พบได้ในหลายเนื้อเยื่อของร่างกาย เช่น กล้ามเนื้อ หัวใจ ตับ ไต และะเม็ดเลือดแดงใช้เป็นตัวบ่งชี้ (Biomarker) ทางห้องปฏิบัติการเพราะค่าที่สูงขึ้นอาจสัมพันธ์กับการบาดเจ็บของกล้ามเนื้อ โรคตับ กล้ามเนื้อ และหัวใจ และะใช่ร่วมกับ AFP และ Beta-HCG ในการประเมิน Testicular Cancer
Lactate Dehydrogenase (LDH) คืออะไร?
LDH (Lactate Dehydrogenase) คือเอ็นไซม์ที่มีอยู่เกือบทุกเซลล์ในร่างกายโดยเฉพาะ
- กล้ามเนื้อ (Skeleton muscle, Cardiac muscle)
- ตับ (Liver)
- ปอด (Lung)
- เม็ดเลือดเเดง (Red Blood Cells)
หน้าที่หลักของ Lactate Dehydrogenase (LDH)
- สร้างพลังงาน :เปลี่ยน pyruvate เป็น lactate ในสภาวะขาดออกซิเจน ช่วยให้กล้ามเนื้อยังคงสามารถสร้าง ATP ได้แม้จะอยู่ในภาวะออกแรงหนัก
- รักษาสมดุลพลังงานในเซลล์ : ทำให้เกิดการ recycle NAD⁺ ซึ่งจำเป็นสำหรับการดำเนิน glycolysis ต่อเนื่อง
- ใช้เป็นตัวบ่งชี้ทางการแพทย์ (biomarker) :
- ค่าของ LDH ในเลือดจะสูงขึ้นเมื่อมี การสลายหรือบาดเจ็บของเซลล์/เนื้อเยื่อ
- ใช้ตรวจติดตามโรค เช่น โรคตับอักเสบ, ตับอุดตัน,กล้ามเนื้อหัวใจตาย (MI),โรคเลือด เช่น hemolysis
- มะเร็งบางชนิด เช่น testicular cancer, lymphoma
- LDH ในด้านมะเร็งอัณฑะ (Testicular Cancer) ใช้ร่วมกับ AFP (Alpha-fetoprotein) และ β-hCG (Human Chorionic Gonadotropin)
- เป็นตัวช่วยบอก ปริมาณ tumor burden และ การพยากรณ์โรค (prognosis) เเละถ้า LDH สูง จะบ่งถึง การแพร่กระจายกว้างหรือเนื้องอกมี activity สูง
การตรวจ LDH และ ความหมายของผลลัพธ์
- การตรวจเลือด: เป็นการวัดปริมาณเอนไซม์ LDH (Lactate Dehydrogenase) ที่ถูกปล่อยออกมาในกระแสเลือด
- ระดับ LDH ที่สูง อาจบ่งบอกถึง:
ความเสียหายของเนื้อเยื่อ: เมื่อเซลล์ได้รับบาดเจ็บหรือถูกทำลาย เอนไซม์ LDH จะถูกปล่อยออกมาในเลือดในปริมาณมากขึ้น
ภาวะโรคต่าง ๆ: เช่น โรคตับ โรคหัวใจ โรคโลหิตจางจากเม็ดเลือดแดงแตก (haemolytic anaemia) โรคไต และมะเร็งบางชนิด
สรุป
LDH เป็นเอนไซม์ที่มีบทบาทในการสร้างพลังงานในเซลล์ แต่ระดับที่สูงขึ้นในเลือดเป็นสัญญาณบ่งชี้ว่าอาจมีเนื้อเยื่อหรือเซลล์ในร่างกายได้รับความเสียหายจากโรคหรือภาวะต่างๆ. การตรวจ LDH มักทำร่วมกับการตรวจอื่นๆ เพื่อให้ได้ข้อมูลที่ครบถ้วนในการวินิจฉัยโรค.
แหล่งอ้างอิง
- Markert CL. Lactate dehydrogenase: Biochemistry and function of lactate dehydrogenase. Advances in Enzymology and Related Areas of Molecular Biology. 1963;25:1-49.
- Nelson DL, Cox MM. Lehninger Principles of Biochemistry. 8th Edition. W.H. Freeman; 2021.
- Henry JB. Clinical Diagnosis and Management by Laboratory Methods. 20th Edition. Saunders; 2001.
- Gaddam SJ, Bicer F, Chesnut GT. Testicular Cancer. StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; Updated 2025.
- Baird DC, Meyers GJ, Hu JS. Testicular Cancer: Diagnosis and Treatment. Am Fam Physician. 2018;97(4):261-268.
