มาทำความรู้จักกับ คลินิกเเล็บ ตรวจเลือด หรือ คลินิกเทคนิคการเเพทย์
หลายคนคงได้ยินหรือเห็นสื่อต่างๆที่พูดถึง คลินิกเเล็บ หรือ คลินิกตรวจเลือด ซึ่งจริงๆเเล้วก็คือการพูดถึงสิ่งเดียวกัน เพื่อไม่ให้ทุกท่านเกิดความสับสน มาทำความรู้จักกันค่ะ
เพื่อป้องกันการสับสน จึงขอเรียกชื่อ “คลินิกเทคนิคการเเพทย์” ในการอธิบายให้ทุกท่านได้เข้าใจอย่างถ่องเเท้ ทั้งความหมาย ความสำคัญ หน้าที่ บทบาทในสังคม และใครคือผู้ดำเนินงานหรือรับผิดชอบในคลินิกนี้
ความหมายของ คลินิกเเล็บ หรือ คลินิกเทคนิคการเเพทย์ คือ?
คลินิกเทคนิคการเเพทย์ คือ ห้องปฏิบัติการทางการเเพทย์ ที่เปิดให้บริการตรวจเพื่อการรักษา หรือประเมินภาวะสุขภาพ ป้องกันอาการป่วยตั้งเเต่เนิ่น ๆ (Preventive care) หรือตรวจเพื่อติดตามการดำเนินไปของโรคและความผิดปกติต่างๆ โดยที่ห้องปฏิบัติการเทคนิคการแพทย์ ให้บริการการตรวจต่างๆ กับกลุ่มผู้ใช้บริการ ยกตัวอย่างเช่น
- บุคคลที่รักษ์สุขภาพ
- ผู้ที่ออกกำลังกาย (Fitness)
- กลุ่มที่รับประทานอาหารเสริมสุขภาพ เพื่อป้องกันโรคเบาหวาน ไขมันสูง หรือเพื่อลดน้ำหนัก
- กลุ่มคนไข้ที่ติดตามการรักษา ที่มีใบสั่งตรวจจากเเพทย์
- การตรวจสุขภาพแบบกลุ่ม เช่น ตรวจสุขภาพพนักงานประจำปี
- คลินิกเเพทย์ที่เปิดให้บริการรักษาโรคทั่วไป
- คลินิกเเพทย์ทางเลือกต่างๆ
โดยรายการ ตรวจเลือด ได้เเก่
- ตรวจความสมบูรณ์ของเลือด (CBC)
- ตรวจเลือดเพื่อวินิจฉัยภาวะโรคเบาหวาน (Fasting blood glucose)
- การตรวจน้ำตาลสะสม (HbA1C)
- การตรวจการทำงานของไต (BUN, Creatinine, e-GFR)
- โรคเก๊าท์ (Uric acid)
- ตรวจประเมินไขมันในเลือก (Lipid profile; Cholesterol, Triglyceride, HDL, LDL)
- การตรวจการทำงานของตับ (Total protein, Albumin, Globulin, Bilirubin (Total/Direct), AST, ALT, Alkaline Phosphatase
- ตรวจติดตามวิตามินและแร่ธาตุ เช่น Vitamin A, B2, B6, B7, B9, B12 และแร่ธาตุ เช่น แคลเซียม แมกนีเซียม
- ตรวจหาเชื้อไวรัสตับอักเสบ ชนิดต่างๆ เช่น ไวรัสตับอักเสบบี (HBs Ag, Anti HBs)
- เชื้อโรคเอดส์ (Anti HIV)
- ตรวจสารบ่งชี้มะเร็ง ชนิดต่างๆ เช่น มะเร็งตับ (AFP) มะเร็งลำไส้ (CEA) มะเร็งต่อมลูกหมาก (PSA)
- ตรวจหาสารก่อภูมิแพ้ (Allergens)
- เเละรายการตรวจอื่นๆ อีกหลายชนิดจากการตรวจเลือด
- ตรวจปัสสาวะ อุจจาระ ตรวจเพาะเชื้อ และอื่นๆ
คลินิกเทคนิคการแพทย์ ดำเนินการภายใต้กฎหมาย วิชาชีพ เทคนิคการเเพทย์ เเละ ดำเนินงานเป็นองค์กรเอกชน โดย นักเทคนิคการเเพทย์ ที่มี ใบประกอบวิชาชีพเทคนิคการเเพทย์ (เลขที่ ทน. หรือ License NO.) เป็นผู้รับผิดชอบ และบริหารงาน ซึ่งผู้ที่ปฏิบัติงานที่ทำหน้าที่ในการเจาะเลือด ตรวจวิเคราะห์ รายงานผลตรวจวิเคราะห์ การรับรองผลตรวจวิเคราะห์ (Approve) รวมถึงการอธิบายผลเบื้องต้น นั้นจะต้องเป็นนักเทคนิคการเเพทย์ ที่มีใบประกอบโรคศิลป์เท่านั้น
คลินิกเทคนิคการเเพทย์ ดำเนินงานอย่างไร ?
ขั้นตอนหรือกระบวนการทำงานของคลินิกเทคนิคการเเพทย์นั้น ได้จำลองมาจากห้องปฏิบัติการทางการเเพทย์ ที่อยู่ในโรงพยาบาลทั้งภาครัฐ เเละ ภาคเอกชน เเต่ เเตกต่างกันในเรื่องของระบบการบริหารจัดการ (medical laboratory management)
ระบบการปฏิบัติงานของคลีนิกเทคนิคการแพทย์นั้น ประกอบด้วย
- การเตรียมคนไข้หรือลูกค้าที่ต้องการเข้ามาเจาะเลือดตรวจ
- การเก็บสิ่งส่งตรวจ เช่น การเจาะเลือด, การเก็บปัสสาวะ-อุจจาระ, การเก็บสารคัดหลั่งต่างๆจากร่างกาย
- การส่งสิ่งส่งตรวจเข้าสู่ห้องปฏิบัติการเพื่อตรวจวิเคราะห์
- ขั้นตอนการตรวจวิเคราะห์สิ่งส่งตรวจ
- การควบคุมคุณภาพภายใน (Internal quality control) และการควบคุมคุณภาพภายนอก (external quality control)
- การรายงานผลและการรับรองผลการตรวจ
- ส่งผลการตรวจให้ลูกค้าหรือผู้ป่วยที่เข้ารับบริการ
ในทุกขั้นตอนของกระบวนการตรวจวิเคราะห์ เรามีระบบควบคุมคุณภาพมาตรฐานการตรวจวิเคราะห์ ให้เป็นไปอย่างถูกต้องเเม่นยำ โดยการใช้เทคโนโลยี ทั้งเครื่องตรวจวิเคราะห์ เเละอุปกรณ์ต่างๆ ที่เชื่อมโยงกันด้วยระบบสารสนเทศที่ทันสมัย ภายใต้การควบคุมดูแลของนักเทคนิคการเเพทย์ มีใบประกอบโรคศิลป์ (License) ที่มีความรู้และความเข้าใจในการประกอบวิชาชีพเทคนิคการเเพทย์
